Een uur naar een rommelkamer kijken en nog steeds niets hebben gedaan. Je huiswerk niet doen terwijl er wel een stapel boeken voor je ligt. Niet weten wat je als avondeten wilt en dan maar helemaal niet eten. Of: een blog willen schrijven maar niet kunnen kiezen over welk onderwerp je het deze week zal hebben. Dus dan maar: kortsluiting! Er gebeuren teveel dingen tegelijkertijd, je weet niet meer wat goed is en wat niet. Dan kan het zomaar zijn dat je uren aan een stuk voor je uit zit te staren en helemaal niets doet. Voor mij is het heel moeilijk voor te stellen dat veel mensen niet weten hoe dat voelt. Maar in deze blog ga ik mijn best doen om het uit te leggen. En dan ook meteen wat je kunt doen om eruit te komen!
Kortsluiting
Risicofactoren voor een kortsluiting zijn de usual suspects: vermoeidheid, overprikkeling, druk zijn. Je kent het wel. Daarbij komen de aandoening-specifieke factoren: geen overzicht kunnen houden, veel twijfelen, angsten, overweldigende emoties, overal de nadelen van inzien etc. Dat leg ik allemaal uit in mijn gratis video over de kledingkast. Wat er bij een kortsluiting gebeurt is dat er teveel opties zijn. Alsof er teveel tabbladen openstaan op je computer en hij daardoor vastloopt.
Een voorbeeldje: gisteren wist ik niet wat ik wilde hebben voor mijn avondeten. Ik heb een maaltijdbox, maar was te moe om te koken. Ik wilde geen pizza want dat was duur en die had ik vorige week ook al. Friet was ook weer zonder groenten en ik kon niet ook nog naar de supermarkt en dan de groente koken. Zo had iedere optie wel voor- en nadelen. En ik was niet meer in staat om die goed te wegen. Wat was op dat moment belangrijker? Geen idee. Want alles voelt altijd belangrijk. En de nadelen al helemaal. Geen groenten is ongezond, dat is niet goed voor me! Tien euro uitgeven aan een pizza is niet handig, stel dat ik aan het einde van de maand geen geld meer over heb! Zo had alles wat iets wat me tegenhield.
Teveel informatie
Dit overkomt me ook heel vaak wanneer ik moet opruimen. Of wanneer ik iemand meehelp verhuizen. Als er veel taken zijn en niemand tegen mij zegt wat ik het beste eerst kan doen. Want stel dat ik het verkeerde doe? Dat ik iets doe wat ik dan niet goed doe? Stel dit of stel dat? Ik kan overal wel iets voor verzinnen. Zijn die dingen echt belangrijk? Nee, zeker niet. Maar omdat mijn emoties, en die van velen met een aandoening als Tourette of ADHD, nou eenmaal sterker zijn voelen ze wel belangrijk. En dan loop ik vast. Dat ziet er soms lui uit, maar het is echt gewoon kortsluiting. Teveel draadjes, teveel informatie dus dan gebeurt er niets meer.
De oplossing
Hoe kan je dit nou oplossen? Als buitenstaander kan je echt het verschil maken. Dat mag je niet onderschatten. Jij kan namelijk aangeven wat het belangrijkste is. Je kunt altijd zeggen wat je het beste kunt eten, of waar je het beste kunt beginnen met opruimen. En dan werkt het nog beter als je meehelpt. Je moet hiervoor wel een goede band hebben met de persoon die vastloopt. Die moet namelijk op je kunnen vertrouwen dat wat jij zegt goed is. En het is het handigste als je niet wacht tot hij of zij om je hulp vraagt. Zie je dat iemand vastloopt? Help mee! Het zinnetje “ik denk dat je het beste…” werkt heel goed daarbij.
Als je zelf kortsluiting hebt is het moeilijker. Maar ook daarin kan je jezelf trainen. Weet dat als je vastloopt, je er niet uit gaat komen. En dat is niet erg. De oplossing zit er namelijk in dat je dat niet meer van jezelf verwacht. Ga even iets anders doen. Vraag iemand die je vertrouwt of zij de beslissing kan maken. Ik app mijn vriendinnen af en toe met de vraag of ze even kunnen bevestigen dat iets de juiste keuze is. Werkt top! Wat nog het beste werkt is het voor te zijn. Weet je dat je bepaalde taken moeilijk vindt? Deel de taken van te voren op in kleine stukjes of schrijf op waar je mee begint. Zo doe ik nooit het ‘huishouden’, maar wel de ‘was, afwas, afval, opruimen en stofzuigen’. Dan lukt het wel!
En gisterenavond? Toen heb ik uiteindelijk maar gewoon lekker wafels met frambozen en kwark op. Want dat vind ik lekker. En toen ik eenmaal iets anders had gedaan had ik ook echt honger dus was de beslissing sneller gemaakt!